Tescil Sonrası Hakkın Korunması: İhlallerle Mücadele - IPRA Agency

A. İlk Adım Müdahale

A.1.

Delil Tespiti

Delil tespitiyle davanın karara bağlanmasına yardımcı olacak delillerin kaybolmasını önleyici tedbir alınmakta, deliller davadan önce tespit edilebilmektedir.

A.2.

İhtiyati Tedbir

Hakkı tecavüze uğrayan ve bu nedenle dava açan veya açacak kişiler, dava konusu buluşun, kendi haklarına tecavüz oluşturacak şekilde kullanılmakta olduğunu veya kullanılması için çalışmalar yapıldığını ispatlayarak mahkemeden ihtiyati tedbir talep edebilecektir. Mahkemenin vereceği ihtiyati tedbir kararına göre, tecavüze sebep veren ürünler, el konularak muhafaza altına alınabilir veya dava konusu buluşla ilgili üretime yönelik eylemler durdurulabilir. Böylece uzun sürebilecek yargılama sonuçlanmadan evvel hak sahibinin zararının oluşmasının veya artmasının önüne geçilebilecektir.

A.3.

El Koyma

Mahkemenin nihai kararı veya verilebilecek ihtiyati tedbir kararı sonucunda hakka tecavüz neticesinde üretilen materyal ve bunların üretiminde doğrudan kullanılan araçlara Türkiye sınırları içerisinde her yerde el konulabilmektedir.

A.4.

Gümrükte Müdahale

Hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder mahiyetteki eşyanın alıkonması veya gümrük işlemlerinin durdurulması, hak sahibinin veya temsilcisinin talebi üzerine gümrük idareleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Gümrüklerde el konulan materyallere ne olacağı dava sonucu verilen kararla belirlenecektir.

B. Zararı Giderici Araçlar

B.1.

Tecavüzün Durdurulması Davası

Hakkı tecavüze uğrayan kişi, tecavüz fiillerinin durdurulmasını mahkemeden isteyebilecektir. Henüz tecavüz başlamadı ancak tehlikesi doğduysa tecavüzün önlenmesi davası açılabileceği gibi, devam etmekte olan bir tecavüz fiilinin durdurulması için de tecavüzün durdurulması davası açılabilir.

B.2.

Tecavüzün Giderilmesi Davası

Bu davanın açılabilmesi için hakka tecavüzün gerçekleşmesi ve sonuçlarının ortaya çıkmış olması gerekir. Bu davayla tecavüzden önceki duruma dönülmesi amaçlanır. Bu amaçla şu taleplerde bulunulabilir: Tecavüze neden olan materyale el koyma, hak sahibine el konulan materyal üzerinde mülkiyet hakkı tanınması, el konulan materyal ve araçların şekillerinin değiştirilmesi veya imhası.

B.3.

Maddi Tazminat Davası

Hak sahibinin hakkına tecavüz içeren fiiller sonucu oluşan maddi kayıplarının giderilmesi için -çoğunlukla tecavüz davası içinde talep edilmekle birlikte- maddi tazminat davası açılabilecektir. Maddi tazminat davalarında yalnızca oluşan fiili zarar değil, aynı zamanda yoksun kalınan kazanç da talep edilebilmektedir.

B.4.

Manevi Tazminat Davası

Hak sahibinin uzun yıllar boyunca yaptığı araştırmaların, harcadığı emeklerin neticesini teşkil eden buluşa ilişkin buluşçu hakkının tecavüze uğraması halinde, hak sahibinin manevi zararının da doğması olasıdır. Bu durumda hakkı ihlal edenlere karşı -çoğunlukla tecavüz davası içinde talep edilmekle birlikte- manevi tazminat davası açılabilecektir.

B.5.

İtibar Tazminatı Davası

Tecavüz davalarında istenen maddi ve manevi tazminatın dışında tecavüz sonucu üretilen ürünlerin kötü üretiminin patent hakkı sahibinin itibarını etkilemesi durumunda, ek bir tazminat olarak itibar tazminatı istenebilir.

C. Benzeşen Buluşların Tesciline Müdahale

01.

İtiraz

Buluşçu hakkı başvurusunun, mevcut bir buluşla ayniyet veya yüksek benzerlik içermesi halinde bu başvuruya yapılacak itirazlar, patent verme kararının Bültende ilan edildiği tarihten itibaren altı ay içerisinde Türk Patent ve Marka Kurumu’na yapılmaktadır. İtirazlar; buluşun yeni veya sanayiye uygulanabilir olmadığı ya da buluş basamağı içermediği gerekçeleriyle yapılmaktadır. Özellikle kendi buluşundan farklı olmadığı düşünülen patent başvurusuna ilişkin başvurulara itiraz, hak sahiplerinin kendi buluşçu haklarını korumaları bakımından önem taşımaktadır.

02.

Hükümsüzlük

Bir patent hakkına karşı; buluşçu hakkı tesis edilen patentin başvuru tarihinde, yenilik, sanayiye uygulanabilirlik, buluş basamağı şartlarını karşılamadığının ya da patent alınabilirlik şartlarını taşımadığının anlaşıldığı durumlarda patent hakkının hükümsüzlüğü için dava açılabilmektedir. Böylelikle patent hakkının, geriye doğru hiç doğmamış gibi ortadan kaldırılması sağlanabilecektir.